Nobel Prize Winner in Literature (Eugenio Montale)

साहित्यातील नोबेल पुरस्कार विजेते युजिनिओ मोन्टाले Eugenio Montale जन्म : 12 ऑक्टोबर 1896 मृत्यू: 12 सप्टेंबर 1981 राष्ट्रीयत्व : इटालियन पुरस्कार वर्ष: 1975 युजिनिओ मोन्टाले इटलीचे महान कवी आहेत. त्यांनी गद्य लेखनही केले आहे. त्यांच्या कवितांचे अनेक भाषांत अनुवाद झाले आहेत. त्यांनी अनेक पुस्तकांचे इटालियन भाषेत अनुवाद केले आहेत. ‘कॅटल फिश बोन’, ‘अ हाऊस ऑफ … Read more

21/22 December the smallest day in the Northern Hemisphere? 21/22 डिसेंबर – सर्वात लहान दिवस ?

पृथ्वीची स्वतःभोवतीची आणि सूर्याभोवतीची फिरण्याची कक्षा नेहमी बदलत असते. पृथ्वीच्या स्वतःभोवताली (परिवलन) फिरण्याच्या गतीमुळे दिवसरात्र होतात. 21/22 डिसेंबर रोजी सूर्याचे स्थान मकरवृत्तावर असते.मकरवृत्त दक्षिण गोलार्धात 23.5 अक्षवृत्तावर आहे. त्यामुळे उत्तर गोलार्धात थंडी पडते. तर दिवस ही लहान असतो व रात्र मोठी असते. 21/22 डिसेंबर हा उत्तर गोलाधर्धातील सर्वांत मोठी रात्र असलेला व सर्वांत लहान दिवस … Read more

Guidelines For Yogic Practice: योग अभ्यासासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे

योगाची आणि योगाच्या अभ्यासाची तयारी अगदी दहा वर्षांपासून अनौपचारिक पद्धतीने झाली तर पुढे पुढे योगात अधिक चांगले प्रावीण्य मिळते. लहान वयापासूनच शारीरिक, मानसिक, भावनिक आणि सामाजिक विकास चांगल्या पद्धतीने होतो .योग शिकताना आणि शिकवताना तज्ज्ञ मार्गदर्शकाची गरज असते. तज्ज्ञ मागदर्शकामुळे योगाचा चांगला अभ्यास होतो. योगाचा अभ्यास करण्यासाठी पुढे काही मागदर्शक तत्त्वे दिली आहेत. 1 योग … Read more

National Highways in Maharashtra :महाराष्ट्रातील राष्ट्रीय महामार्ग

महाराष्ट्रात रस्त्यांची लांबी २,४१,७१२ कि.मी. आहे. त्यात राष्ट्रीय महामार्ग सुमारे 5000 कि.मी., राज्य महामार्ग 35000 कि.मी., 50,000 कि.मी. मुख्य जिल्हामार्ग, 48000 कि.मी. इतर जिल्हामार्ग व 1,06 ,500 कि.मी. ग्रामीण रस्ते आहेत. * राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 3: मुंबई-नाशिक-आग्रा. * राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 4: मुंबई-ठाणे-पुणे-बेंगळुरू-चेन्नई. * राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 6: सुरत-धुळे-नागपूर-रायपूर-संबलपूर-कोलकाता. * राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 7 वाराणसी … Read more

Railways in Maharashtra : महामाष्ट्रातून अन्य राज्यात जाणारे महत्त्वाचे रेल्वेमार्ग

(A) मध्य रेल्वे – (1) मुंबई-दिल्ली: मुंबई-कल्याण-भुसावळ-मथुरा-दिल्ली (२) मुंबई-कोलकाता : मुंबई-कल्याण-भुसावळ-वर्धा-नागपूर-कोलकाता (3) मुंबई-हैदराबाद: मुंबई-कल्याण-पुणे-सोत्तापूर-वाडी-हैदराबाद, (४) मुंबई-चेन्नई: मुंबई-कल्याण-पुणे-सोलापूर-गुंटकल-चेन्नई. (५) मुंबई-अमृतसर: मुंबई-दिल्ली-अंबाला-अमृतसर (6) मुंबई-वाराणसी: मुंबई-कल्याण-भुसावळ, इतमसी-वाराणसी. (B) पश्चिम रेल्वे (1) मुंबई-दिल्ली: मुंबई-सुरत-बाडी-रतलाम-मथुरा-दिल्ली. (2) मुंबई-अहमदाबाद मुंबई-सुरत-वडोदरा-अहमदाबाद. (3) मुंबई-जयपूर: मुंबई-अहमदाबाद-जयपुर.. (C) कोकण रेल्वे – (1) मुंबई-मंगळूर: मुंबई-पनवेल-रत्नागिरी-महगाव-कारवार मंगळूर (2) मुंबई-तिरुअनंतपुरम: मुंबई-मंगल्यू-कन्नूर-शोलापूर-तिरुअनंतपुरम (D) दक्षिण-मध्य रेल्वे – (1) मुंबई-हैदराबाद : मुंबई-कल्याण-मनमाड-औरंगाबाद-नांदेड-हैदराबाद. … Read more

Small scale Industries in Maharashtra: महाराष्ट्रातील लघुउद्योग

१) हातमाग व यंत्रमाग : Handloom and Machine loom (१) इचलकरंजी (कोल्हापूर), (२) धरणगाव (जळगाव), (३) जालना, (४) मानवत (परभणी), (५) मालेगाव (नाशिक), (६) भिवंडी (ठाणे). २) हातमाग :Handloom (१) शेगाव (बुलडाणा), (२) अचलपूर, वरुड, मोझरी (अमरावती) ३) पैठण, औरंगाबाद, गंगापूर (औरंगाबाद), (४) विटा, मिरज (सांगली (५) अहमदनगर, पाथर्डी, संगमनेर (अहमदनगर), (६) लातूर, उदगीर (लातूर), … Read more

Power Generation Centers in Maharashtra:महाराष्ट्रातील वीज निर्मिती केंद्रे

सन 1960-61 च्या दरम्यान महाराष्ट्राची वीज निर्मिती 3266 दशलक्ष किलोवॅट प्रतितास होत असे. सध्या हीच निर्मिती 90000 दशलक्ष किलोवॅट प्रतितास होते. महाराष्ट्रातील काही प्रमुख वीजनिर्मिती केंद्रे पुढीलप्रमाणे आहेत- १) सरकारी जलविद्युत केंद्रे : Hydro power stations in Maharashtra (1) कोयना, (2) येलदरी, (3) राधानगरी, (4) दूधगंगानगर, (5) पेंच, (6) भाटघर, (7) पैठण, (8) तिल्लारी, (9) … Read more

Livestock in India :भारतातील पशुधन

उपयुक्त पाळीव प्राण्यांच्या संख्येत भारताचा प्रथम क्रमांक आहे. राष्ट्रीय पशू आनुवंशिक संशोधन ब्युरो'(कर्नाल, हरियाणा) या संस्थेने देशातील उपयुक्त पशु-पक्ष्यांच्या जातींची नोंद केली आहे. ती पुढीलप्रमाणे- पशुपक्षी आणि त्यांच्या प्रजातींची संख्या :beasts breeds in India गाय 34 म्हैस 120 शेळी 210 मेंढी 39 घोडा 6 उंट 8 कोंबडी 15 A) भारतातील गायींच्या जाती व मुख्य प्रदेश … Read more

Agricultural Research Institute of Maharashtra :महाराष्ट्रातील कृषी क्षेत्रातील संशोधन संस्था

1) ऊस संशोधन संस्था :Sugarcane research institute A) मध्यवर्ती ऊस संशोधन केंद्र (1932), पाडेगाव, ता. फलटण, जि. सातारा. B) प्रादेशिक ऊस व गूळ संशोधन केंद्र, कोल्हापूर. C) प्रादेशिक ऊस संशोधन केंद्र, वसंतनगर, जि. परभणी. D) ऊस संशोधन केंद्र, डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ, अकोला. E) ऊस संशोधन केंद्र, कोकण कृषी विद्यापीठ, वाकवली, ता. दापोली, जि. … Read more

Mineral resources of Maharashtra: महाराष्ट्रातील खनिज संपत्ती

(1) दगडी कोळसा : यवतमाळ, नागपूर, चंद्रपूर, गडचिरोली. (2) खनिजतेल : ‘बाँबे हाय’ (मुंबईजवळ समुद्रात). (3) बॉक्साईट : कोल्हापूर, सिंधुदुर्ग, ठाणे, रायगड, रत्नागिरी, सांगली (4) खनिज लोखंड : नागपूर, चंद्रपूर, भंडारा, गोंदिया, गडचिरोली, सिंधुदुर्ग (5) क्रोमाइट: रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, भंडारा. 6) चुनखडी : यवतमाळ, नागपूर, चंद्रपूर, गडचिरोली, नांदेड, रत्नागिरी (7) अभ्रक: नागपूर, सिंधुदुर्ग, चंद्रपूर. (8) सिलिका … Read more